Cross Culturele Dementie screening (CCD) wint prestigieuze communicatieprijs Medisch Contact
Hartelijk dank aan degenen die gestemd hebben!
Hieronder een exclusief interview met Miriam Goudsmit, GZ psycholoog io tot specialist, van het Slotervaart ziekenhuis te Amsterdam.
Scroll verder naar beneden voor de link naar het artikel in medisch contact met een video waarin ook de vorige auteurs worden geïnterviewd.
Het interview:
Hoe is het idee ontstaan om de CCD te ontwikkelen?
In het Slotervaartziekenhuis, gelegen in Amsterdam-West, meldden zich steeds meer ouderen van Turkse en Marokkaanse afkomst op de geheugenpolikliniek. Gangbare screeningsinstrumenten (zoals MMSE) bleken voor deze groep niet te voldoen, vanwege de taalbarriere, maar ook door het lage opleidingsniveau/ analfabetisme en onbekendheid met testen in het algemeen. 10 jaar geleden zijn we gestart om de eerste versie van de CCD te ontwikkelen. De CCD bevat drie subtests die geheugen, mentale snelheid en executief functioneren meten. De CCD is dus echt ontstaan vanuit een behoefte die in de praktijk naar voren kwam.
Welk onderzoek is eraan voorafgegaan?
Na een pilot-onderzoek naar de allereerste versie, waarin we de taalbarrière probeerden te omzeilen door cartoons te gebruiken, is besloten de test te verbeteren met behulp van standaardinstructies in de eigen taal. De testafnemer kan de test afnemen door deze instructies op een computerscherm aan te klikken in het Marokkaans (Arabisch of Berbers), Turks, Surinaams (Sranantongo of Hindoestaans) of eventueel Nederlands. De test is dus af te nemen zonder dat je de taal van de patiënt spreekt. Na validatieonderzoek in het Slotervaartziekenhuis waarin werd aangetoond dat de CCD goed onderscheid maakte tussen dementerende en gezonde ouderen, is de CCD gebruikt in de SYMBOL-studie van het AMC. In deze studie zijn ca 2000 gezonde ouderen uit zes verschillende culturen getest met de CCD, wat goede normeringsgegevens heeft opgeleverd. Tevens hebben we aangetoond dat de test nauwelijks wordt beinvloed door culturele achtergrond.
Wat hebben de leden van de LVMP aan de CCD?
De CCD is een dementiescreeningsinstrument geschikt voor analfabete en/of laagopgeleide ouderen met diverse culturele achtergronden. De test zal vooral interessant zijn voor neuropsychologen werkzaam op geheugenpoliklinieken in regio’s met een diverse populatie.
Wat is de bredere relevantie/ toegevoegde waarde in het algemeen ziekenhuis?
Het is een manier om de zorg voor iedereen, dus ongeacht cultuur en taal, toegankelijk en kwalitatief hoog te houden. Bovendien is het onderzoek rondom de CCD een goed voorbeeld van de kruisbestuiving tussen praktijk en wetenschap. En last but not least is de al 10 jaar durende intensieve samenwerking tussen collega’s van de Medische Psychologie en Geriatrie erg leuk en inspirerend gebleken.
Is de test beschikbaar? Wie kan hem afnemen?
De test is in 2014 uitgegegen door Bohn Stafleu van Loghum en is dus beschikbaar via deze website.
De afnameduur is ongeveer 20-30 minuten. De test kan worden afgenomen door neuropsychologen of andere goed getrainde testafnemers (onder supervisie van de neuropsycholoog).
Hoe ziet de toekomst eruit?
We blijven met onze onderzoeksgroep van neuropsychologen en geriaters in Slotervaartziekenhuis en AMC verder onderzoek doen naar de test. We denken dan aan het toevoegen van nieuwe taalversies zoals Chinees en het toepassen van de CCD in andere Europese landen waar vergelijkbare problemen zijn met migrantenpopulaties. Binnenkort verschijnt ook een artikel in Psychopraktijk over de CCD.
Op de website van Medisch Contact kunt u het nieuwsbericht over de Communicatieprijs lezen.
De auteurs zijn:
Miriam Goudsmit, neuropsycholoog en GZ psycholoog io tot specialist
Jos van Campen, geriater SLZ
Juliette Parlevliet, geriater en
Ben Schmand, hoogleraar neuropsychologie UvA.