Delier grote bedreiging oudere patiënt
Het ziekenhuis is een levensgevaarlijke plek voor 65-plussers. Uit onderzoek blijkt dat een op de drie ouderen het ziekenhuis in slechtere conditie verlaat dan dat hij er in kwam. Oude mensen raken tijdens hun opname ondervoed, uitgedroogd, lopen een ziekenhuisinfectie op of vallen uit bed. Maar een van de grootste bedreigingen voor de oudere patiënt is een delirium, ook wel aangeduid als delier; een acute verwardheid waarbij de patiënt hallucineert en angstig wordt.
Na het doormaken van een delier in de kans op dementie is 12 x zo groot en overlijdt 40 procent van de patiënten binnen 2 jaar. In 2005 constateert de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat artsen te weinig kennis hebben over het delirium en dat er geen ziekenhuisbreed beleid is. De Inspectie belooft toe te zien op verbetering. ZEMBLA onderzoekt of de situatie nu verbeterd is en wat ziekenhuizen doen om een delier bij patiënten te voorkomen.
Delier-epidemie
De Medisch socioloog Hugo van der Wedden spreekt in ZEMBLA van een delier-epidemie. ‘Een uitzichtloze situatie waarbij de hoogbejaarde patiënt vastgebonden in bed ligt omdat hij anders zijn slangen en infuus eruit trekt. Het is het schrikbeeld van iedere geriater en verpleegkundige.
De Medisch socioloog Hugo van der Wedden spreekt in ZEMBLA van een delier-epidemie. ‘Een uitzichtloze situatie waarbij de hoogbejaarde patiënt vastgebonden in bed ligt omdat hij anders zijn slangen en infuus eruit trekt. Het is het schrikbeeld van iedere geriater en verpleegkundige.
Oudere patiënt heeft nulstatus
Volgens van der Wedden heeft de oudere patiënt een ‘nulstatus’ in het ziekenhuis. Dat kan er toe leiden dat men niet eens in de gaten heeft dat een patiënt een delier doormaakt. Hoogleraar verpleegwetenschap Marieke Schuurmans denkt dat het delier bij een derde van de patiënten niet eens wordt opgemerkt. Het gaat dat om mensen met een zogeheten ‘stil’ delier.
Volgens van der Wedden heeft de oudere patiënt een ‘nulstatus’ in het ziekenhuis. Dat kan er toe leiden dat men niet eens in de gaten heeft dat een patiënt een delier doormaakt. Hoogleraar verpleegwetenschap Marieke Schuurmans denkt dat het delier bij een derde van de patiënten niet eens wordt opgemerkt. Het gaat dat om mensen met een zogeheten ‘stil’ delier.
Beter screenen
In het Kennemer Gasthuis heeft geriater dr. Kees Kalisvaart een methode ontwikkeld waarbij oudere patiënten bij binnenkomst al uitgebreid worden gescreend. Patiënten die veel risico lopen op het krijgen van een delier, krijgen extra zorg en bijvoorbeeld een bed naast het raam. Ook zorgen verpleegkundigen ervoor dat na de operatie de bril direct weer opgaat en het gehoorapparaat in. Dit om desoriëntatie te voorkomen. Kalisvaart: ‘Dat lijkt hele normale ziekenhuiszorg maar helaas is de praktijk nog anders.
In het Kennemer Gasthuis heeft geriater dr. Kees Kalisvaart een methode ontwikkeld waarbij oudere patiënten bij binnenkomst al uitgebreid worden gescreend. Patiënten die veel risico lopen op het krijgen van een delier, krijgen extra zorg en bijvoorbeeld een bed naast het raam. Ook zorgen verpleegkundigen ervoor dat na de operatie de bril direct weer opgaat en het gehoorapparaat in. Dit om desoriëntatie te voorkomen. Kalisvaart: ‘Dat lijkt hele normale ziekenhuiszorg maar helaas is de praktijk nog anders.
Strijd om de patiënt
Volgens emeritus hoogleraar Veiligheid in de zorg Jan Klein, moeten maatschappen en medisch specialisten beter samenwerken. ‘Nu wordt de patiënt zorg onthouden waarmee een delier is te voorkomen.’ Volgens Kalisvaart vindt er nu een strijd om de patiënt plaats. ‘Medisch specialisten willen de geriater er vaak niet bij hebben. Wij staan achterin de rij’, aldus Kalisvaart.
Volgens emeritus hoogleraar Veiligheid in de zorg Jan Klein, moeten maatschappen en medisch specialisten beter samenwerken. ‘Nu wordt de patiënt zorg onthouden waarmee een delier is te voorkomen.’ Volgens Kalisvaart vindt er nu een strijd om de patiënt plaats. ‘Medisch specialisten willen de geriater er vaak niet bij hebben. Wij staan achterin de rij’, aldus Kalisvaart.
Voor de uitzending ‘vader ziet spoken’ van 22-5-2014 van Zembla klik hier.