Veel mensen met diabetes type 1 chronisch vermoeid

Bijna de helft van de mensen met diabetes type 1 is chronisch moe. Niet gewoon moe, maar al langer dan een half jaar zo ernstig moe dat ze hun dagelijkse bezigheden niet goed kunnen doen en minder genieten van hobby’s en sociale contacten. Mensen met diabetes type 1 noemen hun vermoeidheid als de meest hinderlijke klacht van diabetes. Dit blijkt uit onderzoek van klinisch psycholoog dr. Hans Knoop en internist prof. Cees Tack van het UMC St Radboud dat is gepubliceerd in het blad Diabetes Care. Het is voor het eerst dat mogelijke oorzaken van chronische vermoeidheid bij mensen met diabetes type 1 zijn onderzocht.

Gedrag speelt een rol

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, wijst het onderzoek uit dat de chronische vermoeidheid maar voor een klein deel is te wijten aan een schommelende bloedsuikerspiegel. Wanneer iemand erg lang voortdurend moe blijft, lijkt dit vooral samen te hangen met gedragsfactoren. Een onregelmatig slaap-waak patroon, te weinig bewegen of je machteloos voelen tegenover de vermoeidheid zijn bijvoorbeeld  factoren die een rol spelen. De onderzoekers wijzen erop dat dit aspecten zijn die mogelijk aangepakt kunnen worden met ‘cognitieve gedragstherapie’. Deze therapie blijkt bij vermoeide patiënten met andere chronische aandoeningen vaak goed te werken.

Complicaties wegen het zwaarst

Het onderzoek is uitgevoerd bij 214 mensen met diabetes type 1. Ze werden vergeleken met een even grote groep leeftijdsgenoten zonder diabetes. De mensen die last hadden van complicaties van diabetes – zoals problemen met hart, bloedvaten, nieren en zenuwen – hadden het meeste last van chronische vermoeidheid. De grootste ‘voorspellers’ van chronische vermoeidheid zijn echter een jonge leeftijd, depressie, pijn, slaapproblemen, zich machteloosheid voelen om iets aan de vermoeidheid te doen en minder bewegen.

Therapie

Op basis van het gepubliceerde onderzoek wordt nu daadwerkelijk bij patiënten onderzocht of cognitieve gedragstherapie effectief kan zijn. Voor dit vervolgonderzoek hebben de onderzoekers opnieuw een subsidie van het Diabetes Fonds ontvangen.

Diabetes Care:

Chronic fatigue in type 1 diabetes: highly prevalent but not explained by hyperglycaemia or glucose variability. Auteurs: Martine M. Goedendorp, Cees J. Tack, Elles Steggink, Lotte Bloot, Ellen Bazelmans, Hans Knoop.